INTERNATIONALE PROSTAAT SYMPTOOM SCORE (IPSS) Zou U volgende vragenlijst i.v.m. urinewegsymptomen willen invullen? Schrijf uw score in de laatste kolom a.u.b. Hoe vaak heeft U tijdens de afgelopen Nooit Minder Minder Ongeveer Meer Bijna Score maand… de helft dan altijd 1. .het gevoel gehad dat uw blaas niet 2. .binnen de 2 uur terug moeten plassen 3. .tijdens het plassen moeten stoppen en 4. .moeilijkheden gehad de urine op te
houden? 5. .een zwakke straal gehad? 6. .moeite moeten doen (duwen of persen) De laatste vraag. Nooit Eén Twee Drie maal Vier Vijf maal maal maal maal 7. Hoe vaak bent u tijdens de laatste maand
moment dat U bent gaan slapen tot U ’s
Tel uw score op en schrijf ze neer onder totaal
Je huisarts zal met behulp van deze vragenlijst beter kunnen beslissen hoe hij een vergrote prostaat
zal behandelen. Een vergrote prostaat is een veel voorkomende, goedaardige (geen kanker) aandoening bij oudere mannen. (Met deze vragenlijst kan geen prostaatkanker gediagnosticeerd
Hoe je resultaat interpreteren?
Raadpleeg je huisarts voor advies bij matige of ernstige symptomen.
HUISARTSENGROEP FRUITHOF BENIGNE PROSTAATHYPERTROFIE (BPH) Deze folder behandelt enkel benigne prostaathypertrofie. Dit is een goedaardige
6. Residugevoel. Je hebt het gevoel dat je je blaas niet vol edig hebt kunnen
vergroting van de prostaatklier bij oudere mannen. Prostaatkanker wordt in deze folder
In het begin zijn deze symptomen zeer mild. Soms een iets zwakkere straal of enkele
Kernboodschappen:
seconden wachten vooraleer je kan plassen. Gedurende jaren kunnen deze
Het is normaal dat de prostaatklier groter wordt bij oudere mannen. Soms geeft dit
problemen bij het plassen. Deze klachten moeten niet altijd behandeld worden. Soms
beteren deze klachten spontaan, soms ook niet. Bij aanhoudende plasproblemen kan
Opmerking 1: een vergrote prostaat veroorzaakt niet altijd klachten. De ernst van de
de prostaat met geneesmiddelen of zelfs chirurgisch behandeld worden.
symptomen is niet altijd in verhouding met de grootte van de prostaat. De symptomen
zijn afhankelijk van de druk op de urethra en de onderzijde van de blaas.
Opmerking 2: niet alle urinewegproblemen bij mannen worden veroorzaakt door een
Wat is de prostaatklier?
vergrote prostaat. Bloed in de urine en pijn bij het plassen kunnen veroorzaakt worden
De prostaatklier (‘prostaat’) wordt enkel bij
door blaas-, nier-, of andere prostaatproblemen. U moet dan zo snel mogelijk uw huisarts
mannen gevonden. De prostaat situeert zich net
onder de blaas (zie schema). Ze is ongeveer zo
Welk zijn de mogelijke complicaties?
Soms kan een plotse blokkage optreden van de urineafvoer. U kan dan niet
De urethra (het buisje dat de urine van de blaas
meer plassen. Dit noemen we ‘acute urineretentie’. Dit is een noodsituatie die
naar top van de penis brengt) doorboort de
prostaat. De prostaat helpt bij het aanmaken van
Er blijft altijd een beetje urine in de blaas aanwezig wanneer de blaas niet
het zaadvocht. Het grootste deel van het
vol edig wordt leeggeplast. Dit noemen we ‘chronische urineretentie’. Dit
zaadvocht wordt echter door de zaadblaasjes
restje urine kan ontstekingen of ongewild urineverlies veroorzaken.
aangemaakt. De zaadblaasjes zijn kliertjes die
Welke onderzoeken kunnen uitgevoerd worden?
Zelfs wanneer u klachten heeft is een onderzoek van de prostaat niet altijd
Vanaf 50 jaar wordt de prostaat stilaan groter. Op
nodig. Uw arts beschikt over de volgende onderzoeksmogelijkheden:
70 jaar hebben 8 op 10 mannen een vergrote
De prostaat wordt onderzocht met een rectaal touché. De huisarts zal met zijn
prostaat. Zoals grijze haren of het krijgen van
vinger via de aars uw prostaat betasten. Hierdoor kan uw arts enkel inschatten
rimpels, is het groter worden van de prostaat en normaal verschijnsel bij het ouder
Urine en bloed kunnen onderzocht worden. Hiermee kunnen sommige ziekten
Welk zijn de klachten van een vergrote prostaat?
Bij ernstige klachten en complicaties kan de huisarts beslissen U te verwijzen
Ongeveer 1 op 3 mannen ouder dan 50 jaar hebben klachten die veroorzaakt worden
naar een blaasspecialist voor technische onderzoeken.
door een vergrote prostaat. Deze symptomen worden veroorzaakt door het ‘groeien’
Een PSA-test kan overwogen worden. Deze test kan soms aanwijzingen geven
van de prostaat. Hierdoor drukt de prostaat net onder de blaas op de urethra (plasbuis).
over het bestaan van prostaatkanker. Vermits de wetenschappelijke waarde
van deze test ter discussie staat, kan je best over de uitvoeering ervan
overleggen met je huisarts. Het is belangrijk dat je weet dat de meeste mannen
met prostaatklachten en/of prostaatvergroting géén prostaatkanker hebben.
Zwakke straal. De kracht van de straal is zwakker, het duurt ook langer om de blaas leeg te plassen.
Is behandeling noodzakelijk?
Startproblemen. Het duurt een tijdje voordat de urine begint te lopen als je gaat plassen.
Neen. In de meeste geval en veroorzaakt een vergrote prostaat geen schade of
complicaties. Afhankelijk van de ernst van de symptomen kan men de vergrote prostaat
Nadruppelen. Je verliest druppeltjes urine in je ondergoed kort nadat je geplast hebt.
behandelen. Het kan bijvoorbeeld voor U onaanvaardbaar zijn om 6 maal per nacht op
te staan om zeer dringend naar het toilet te gaan. Anderzijds is 1 maal per nacht
Frekwentie. Je moet ’s nachts vaak gaan plassen.
5. Aandrang. Je moet je soms haasten om ‘op tijd’ op het toilet te geraken.
HUISARTSENGROEP FRUITHOF BENIGNE PROSTAATHYPERTROFIE (BPH)
opstaan en een lichte aarzeling bij het starten van het plassen voor de meeste mannen
ongeacht de grootte van de prostaat. Finasteride en dutasteride doen de prostaat
krimpen en werken beter bij een grote prostaat.
Welk zijn de verschillende behandelingsmogelijkheden? Geen behandeling of zorgvuldig afwachten.
Vaak wordt er veel reclame gemaakt voor allerlei kruiden die de prostaat doen krimpen.
Bij milde of matige symptomen is het vaak een goede keuze om niet te behandelen. Dit
Er is echter weinig wetenschappelijk bewijs dat ze werken. Serenoa repens heeft wel icht
bepaalt u zelf afhankelijk van de last die u ervaart. De symptomen worden niet altijd
een gunstig effect en kan overwogen worden bij milde symptomen.
erger en kunnen soms spontaan verbeteren. Een studie waarin mannen met matige
symptomen gedurende 5 jaar werden gevolgd leert ons dat:
De symptomen blijven hetzelfde bij 9 op 20 mannen
Bij ernstige symptomen, complicaties en wanneer geneesmiddelen niet meer helpen kan
De symptomen worden beter bij 8 op 20 mannen
De symptomen worden erger bij 3 op 20 mannen
Soms is het nodig de toestand jaarlijks te evalueren of frequenter indien er problemen
De meest voorkomende operatie is de ‘TransUrethrale Resectie van de Prostaat’ (TURP).
Bij deze operatie wordt de prostaat met behulp van een toestelletje via de penis langs
de binnenzijde ‘afgepeld’. Deze operatie geeft in de meeste geval en goed resultaat.
In zeldzame gevallen blijven de klachten echter bestaan. Soms treden complicaties op
Er zijn twee soorten geneesmiddelen die kunnen helpen. Zij genezen de vergrote
zoals impotentie, ongewild urineverlies en gewijzigde ejaculatie. Indien u daar vragen
prostaat en ook de symptomen niet altijd volledig. Meestal verminderen medicijenen de
over heeft kan u daar met uw huisarts over praten.
Alfa-blokkers: Zij ontspannende spiervezels in de prostaat en de uitgang van de
blaas. Er zijn verschillende soorten alfa-blockers. Meestalverminderen deze geneesmiddelen de klachten. Het effect is echter afhankelijk van persoon tot persoon. Deze medicijnen helpen reeds na enkele dagen maar pas na 4 tot 6 weken werken ze op volle kracht. Zij worden meestal goed verdragen. Soms kunnen nevenwerkingen optreden zoals: slaperigheid, hoofdpijn en duizeligheid. Daarom wordt dit geneesmiddel best ’s avonds voor het slapen ingenomen. Deze geneesmiddelen worden gebruikt bij milde vormen van prostaatlijden.
De 5-alfa-reductase-blokkers Deze geneesmiddelen hebben invloed op de mannelijke hormoonhuishouding (testosteron). Zij verminderen het prostaatvolume met 30%. De klachten zullen dus verbeteren naargelang de prostaat kleinder wordt. Dit duurt gemiddeld 6 maanden. Bij ernstige vormen van prostaatlijden kan beroep gedaan worden op deze geneesmiddelen. Ook bij deze geneesmiddelen is het uiteindelijk resultaat afhankelijk van persoon tot persoon. Soms treedt er zelfs geen beterschap op.
Nevenwerkingen zijn zeldzaam. Impotentie en verminderd seksueel verlangen treden op bij 1 op 20 gebruikers. Deze problemen verdwijnen vol edig als de medicatie wordt gestopt.
De ernst van de symptomen staat niet altijd in verhouding tot de grootte van de prostaat. Zowel een kleine als een grote prostaat kunnen milde of ernstige symptomen veroorzaken. Een alfa-blokker doet spiervezels ontspannen en werkt meestal goed
HUISARTSENGROEP FRUITHOF
An Overview of Tobacco Cessation Medications Medications are important and effective tools for increasing cessation success by relieving nicotine craving and withdrawal symptoms. Medical providers should encourage all tobacco users who are planning a quit attempt to use one or a combination of cessation medications, except when medically contraindicated. There are currently seven FDA-appr
In the Push for Global Gender Equality, Is Rhetoric Beating Out Reality?: Knowledge@Wharton( ) In the Push for Global Gender Equality, Is Rhetoric Beating Out Reality? One of the most important jobs for the United Nations inthe 21st Century is its peacekeeping missions. Becausethe U.N. has an aggressive agenda for gender equity,you might instinctively think it would ensure thatwomen play